گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان چگونه صورت می گیرد ؟
ممکن است شما هم در اطرافیان خود فردی را بشناسید که به یکی از انواع بیماری های اختلالات گفتاری مبتلاست و نمی تواند مانند افراد عادی با دیگران ارتباط خوب و موثری برقرار کند. طیف گسترده ای از این گونه اختلالات کشف شده اند که سخن گفتن و ارتباط برقرار کردن افراد را دچار مشکلاتی می کند. در این نوشته می کوشیم در ابتدا این افراد را با ویژگی هایشان به شما معرفی کنیم و بگوییم که درمان هر کدام به وسیله گفتاردرمانگر چگونه صورت می پذیرد. سپس تعدادی از تمرینات گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان را برای شما شرح و بسط دهیم.
متخصصان گفتاردرمانگر چگونه به بزرگسالان کمک می کنند؟
این متخصصان پزشکی به افرادی که در قسمت دهان خود دچار مشکلاتی شده اند، کمک می کنند. این مشکلات می توانند شامل ارتباط عمومی، صدا، زبان و بلع شوند. این متخصصان با یاری رساندن به افرادی که به این بیماری ها مبتلا شده اند، آن ها را قادر می سازند که هر چه بهتر و موثر تر با دیگران ارتباط برقرار کنند و اختلالات زبان و گلوی آن ها رفع شود. اکنون اختلالاتی را ذکر می کنیم که وجود آن ها، گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان را به امری ضروری بدل کرده است.
گفتاردرمانی در منزل برای کدام دسته از بزرگسالان ضروری است؟
در این بخش بررسی می کنیم که چه افرادی به گفتاردرمانی در منزل نیاز پیدا می کنند. این افراد عبارت اند از:
- افرادی که در بلع مشکل دارند
بیماری هایی مانند سرطان و مسائل عصبی، حرکات لب، فک، زبان، گلو و حنجره را تحت تاثیر قرا می دهند و در نتیجه، عمل بلع، جویدن و صحبت کردن را دشوار می سازند. کمک های گفتاردرمانگر به این افراد، باعث می شود که آن ها بتوانند توانایی خود را در انجام این حرکات مجددا به دست آورند. پزشک متخصص، آزمایش بلع را به این شیوه بر این گونه افراد انجام می دهد. از آن ها می خواهد که غذایی را ببلعند و به طور همزمان نحوه حرکت نواحی دهان و گلو را بر روی مانیتوری تماشا می کند. این مانیتور به وسیله اشعه ایکس این کار را انجام می دهد.
- افرادی که به بیماری لکنت زبان مبتلا هستند
یکی از اختلالات گفتاری که موجب می شود فرد نتواند به درستی کلمات را ادا کند، حروف را به میزان زیاد و پشت سر هم تکرار کند و برای گفتن کلمه ای زمان زیادی صرف کند، لکنت زبان است. عامل مهم و تاثیر گذار در این مشکل، احساسات است. هیجانات و تنش های زیاد می توانند باعث بد تر شدن این اختلال شوند. گفتاردرمانگر به این افراد کمک می کند تا بر هیجاناتشان غلبه کنند و از این راه و همچنین با انجام تمرینات به خصوص، لکنت زبان خود را بهبود بخشند.
- افرادی که به بیماری آپراکسی اکتسابی مبتلا هستند
یکی دیگر از بیماری هایی که از اختلالات در گفتار و زبان محسوب می شود، آپراکسی است. آسیب های مغزی این اختلال را ایجاد می کنند. فرقی نمی کند این آسیب ها ناشی از بیماری های مغزی باشد یا سکته مغزی و یا ضربه شدید. افراد مبتلا به این اختلال، معمولا نمی توانند کلمات را به درستی ادا کنند، ناهنجاری های گفتاری دارند و برای پیدا کردن کلمات مناسب زمان زیادی نیاز دارند. گفتاردرمانگر به آن ها در بازیابی قدرت تکلمشان کمک می کند.
- افرادی که به بیماری دیس آرتری مبتلا هستند
دیس آرتری به یکی از انواع اختلالات گفتاری حرکتی گفته می شود. فرد مبتلا به این اختلال، ماهیچه های گفتاری ضعیف، فلج و یا آسیب دیده دارد و در نتیجه سخنانش معمولا مفهوم و قابل درک نیستند. این فرد نمی تواند زبان، تار های صوتی و حنجره خود را کنترل کند و در ساختکلمات برای سخن گفتن با مشکلاتی رو به روست.
- افرادی که به بیماری آفازی مبتلا هستند
قدرت افراد مبتلا به بیماری آفازی، در تولید و پردازش زبان به میزان زیادی تحلیل رفته است. آسیب مغزی این بیماری را ایجاد می کند. گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان از این جهت لازم تلقی می شود که این گونه افراد قادر نیستند که به درستی بخوانند، بنویسند، صحبت کنند و یا حتی زبان را بفهمند. این افراد نمی توانند نام اشیاء، افراد و رویداد ها را به درستی ادا کنند و ممکن است کلمات را با هم اشتباه بگیرند. صحبت کردن افرادی که به آفازی مبتلا هستند، به صورت عبارات کوتاه و کلمات تک تک است. گفتاردرمانگر، مغز را به گونه ای آموزش می دهد که بتواند مجددا مهارت های ارتباطی را اخذ کند.
گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان چه فوایدی دارد؟
اکنون که با انواع بیماری های مربوط به گفتار آشنا شدید و دانستید که چه افرادی به گفتاردرمانی نیاز دارند، در این بخش قصد داریم برخی از فواید گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان را برای شما برشماریم. همان گونه که می دانید، اختلالات گفتاری با آسیب دیدن مرکز زبان مغز ایجاد می شوند. مرکز زبان مغز در نیمکره چپ آن قرار دارد؛ بنابراین بیماری هایی مانند آفازی بعد از سکته مغزی نیمکره چپ یا آسیب های دیگر اتفاق می افتند.
تمرین های گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان، جرقه های نوروپلاستیسیته به وجود می آورد. این جرقه ها در بالا بردن توانایی مغز برای سیم کشی مجدد آن، تاثیر گذار اند و از این راه، آن نواحی مغز که سالم باقی مانده اند، عملکرد مربوط به زبان را بر عهده می گیرند. تمرینات گفتاردرمانی با فعال کردن قسمت های جدید مغز باعث می شوند که سخن گفتن و برقراری ارتباط در فرد تقویت شود. همچنین این تمرینات برای اثر بخشی بهتر و سریع تر باید به صورت پیوسته انجام شوند.
انواع تمرینات گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان
همان گونه که در بخش پیشین ذکر کردیم، بزرگسالان در انجام تمرینات گفتاردرمانی در منزل باید پیوستگی و مداومت داشته باشند. ممکن است برای آن ها سخت باشد که پس از گذشت سال ها، مجددا تکالیفی را بر اساس یک زمان بندی مشخص انجام دهند؛ اما برنامه ریزی دقیق در این میان می تواند راه حل مناسبی باشد تا انجام تمرینات گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان به عادت تبدیل شود. برخی از این تمرینات عبارت اند از:
- بیرون آوردن زبان
از فرد مبتلا به اختلالات گفتاری بخواهید که زبانش را بیرون بیاورد، آن را به مدت دو ثانیه بیرون نگه دارد و سپس به سمت داخل بکشد. آن را هم دو ثانیه نگه دارد و این کار را تکرار کند. این تمرین باعث می شود که زبان فرد یاد بگیرد که طبق یک الگوی هماهنگی حرکت کند و از این راه، گفتار او را بهبود بخشد.
- پهلو به پهلو کردن زبان
فرد مبتلا در این تمرین گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان باید دهان خود را باز کند، زبان خود را به گوشه سمت راست دهان خود بفرستد و آن گوشه را لمس کند، 2 ثانیه نگه دارد و سپس این کار را با گوشه سمت چپ دهانش تکرار کند. انجام مکرر این تمرین توانایی گفتاری او را به میزان چشمگیری بالا می برد.
- بالا و پایین بردن زبان
از فرد مبتلا بخواهید دهان خود را باز کند، زبانش را بیرون بیاورد و آن را به سمت بینی خود ببرد. 2 ثانیه نگه دارد و آن را به طرف چانه اش ببرد، 2 ثانیه نگه دارد و این تمرین را تکرار کند. نکته مهم درباره این تمرینات، انجام دادن آن ها مقابل آینه است. فرد با مشاهده تمرینات خود بازخورد بصری از آن دریافت می کند و این موضوع تاثیر این تمرینات را دو چندان می کند.
- جمع کردن لب ها
از فرد مبتلا تقاضا کنید که لب هایش را به حالت بوسه، جمع و به حالت لبخند، باز کند. این کار باید به آرامی صورت بگیرد تا کنترل آن از دست فرد خارج نشود؛ اما در انجام دادنش باید استمرار داشته باشد.
- تولید و تکرار جمله
در این مرحله به یادگیری تمریناتی می پردازیم که اندکی دشوار تر؛ اما تاثیر گذار تر اند. برای بهبود حرکت لب ها و زبان افراد مبتلا به بیماری های گفتاری، خواندن جملاتی با صدای بلند می تواند بسیار کارآمد باشد؛ زیرا این کار به نوعی آن ها را قادر می سازد که بهتر صحبت کنند. ممکن است انجام این تمرین گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان اندکی خسته کننده تلقی شود؛ اما همان گونه که پیشتر اشاره کردیم، در انجام این گونه تمرینات، صبر و استمرار اهمیت فراوانی دارد. آن ها می توانند این کار را با گفتن یک یا دو جمله در زمانی اندک آغاز کنند و سپس دوره های تمرینی خود را با گذشت زمان، افزایش دهند.
- پردازش واجی
برای انجام این تمرین، به حضور فرد دیگری نیاز است. شما می توانید خودتان در کنار فرد بیمار بنشینید و کلمات مختلفی را برای او ادا کنید؛ سپس از او بخواهید که حدس بزن هر کلمه از چند هجا تشکیل شده است. نکته بسیار مهم در انجام این تمرین گفتاردرمانی در منزل، ارائه بازخورد است. شما باید حتما به آن فرد بگویید که حدسش درست بوده است یا خیر. کلید اصلی موثر واقع شدن این تمرین، ارائه بازخورد است.
- بازی با کلمات
یکی از تمرینات موثر و بسیار جذاب برای بزرگسالان، بازی با کلمات است. هرچند که در این بازی ها، فرد بیمار حرفی نمی زند که از این طریق مهارت ارتباطی اش گسترش یابد؛ آن ها مهارت های پردازش زبان فرد بیمار را تقویت می کنند. برای بهتر کردن قدرت پردازش بصری می توانید از بازی های کلمه ای تک نفره رایانه ای بهره ببرید. برای تمرین حل مسئله، بازی های کلمه ای مانند جستجوی کلمات یا جدول کلمات گزینه مناسبی به نظر می رسد. این بازی ها با به چالش کشیدن قدرت تفکر، در بهبود وضعیت گفتار فرد مبتلا تاثیر فراوانی دارند.
برای انجام تمرینات گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان به صورت مستمر چه کار هایی انجام دهیم؟
همان گونه که ذکر کردیم، استمرار در انجام این گونه تمرینات بسیار حائز اهمیت است. یکی از اقداماتی که می توان صورت داد، برنامه ریزی دقیق است. زمانی از روز را برای این کار اختصاص دهید که فرد در آن بیشترین انرژی را دارد و به مرور آن را به عادت تبدیل کنید. اگر احساس می کنید که انجام تمرینی به مدت یک ساعت برای فرد مورد نظر سنگین و طاقت فرساست، آن را به دقایق کوتاه تر 20 یا 30 دقیقه ای تقسیم کنید.
انجام تمرینات گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان، به مدت فقط 20 دقیقه در طول 4 هفته، روند درمان و بهبودی آن ها را به طرز شگفتی تسریع می کند. نکته مهم دیگر آن که، با تمرینات ساده برای گرم کردن مغز، جلسه درمان را آغاز کنید و سپس سراغ تمرینات چالش بر انگیز تر بروید. این کارِ شما اعتماد به نفس فرد مبتلا را حفظ می کند.
گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان توسط سرویک
همان گونه که مشاهده نمودید، انجام تمرینات گفتاردرمانی در منزل برای بزرگسالان، در درمان اختلالات مربوط به حوزه گفتار، تاثیرات به سزایی دارد. در این مقاله علاوه بر ذکر این تمرینات، برایتان مشخص کردیم که چه افرادی نیاز دارند که از این تمرینات برای بهبود شرایط خود بهره ببرند. درباب فواید تمرینات گفتاردرمانی نیز مطالبی بیان کردیم.
