بی اشتهایی در سالمندان و نحوه درمان آن
افراد مسن معمولاً برای تأمین انرژی ضروری و مواد مغذی مورد نیاز خود، به مقدار کافی غذا دریافت نمی کنند. بی اشتهایی در دوران سالمندی، یک عامل مهم در سوء تغذیه سالمندان است. تغییرات وابسته به سن در سبک زندگی، ابتلا به بیماری های دوران سالمندی و همچنین عوامل اجتماعی و محیطی می توانند مستقیماً بر رفتارهای غذایی سالمندان تأثیر بگذارند. برخی اقدامات مانند مصرف مکمل های غذایی یا رژیم های غذایی اصلاح شده می تواند وضعیت سلامتی و کیفیت زندگی سالمندان را بهبود بخشد. اگر سالمندان خانواده شما از بی اشتهایی رنج می برند، در ادامه با ما همراه باشید تا با عوامل بی اشتهایی در سالمندان و نحوه درمان آن آشنا شوید.
دلایل بی اشتهایی در سالمندان
دلایل بی اشتهایی در سالمندان باید بررسی شود تا با ریشه یابی آن، بتوان نحوه درمان آن را مشخص کرد. در ادامه به دلایل بی اشتهایی سالمندان می پردازیم:
مصرف داروها و خشکی دهان در سالمندی
مشکلات جسمی در دوران سالمندی، روی تغذیه و وزن سالمندان تاثیر می گذارد. مشکلات گوارشی، قلبی عروقی، ریوی و سرطان از عوامل تاثیر گذار در تغییر عادت های تغذیه ای سالمندان است. بر اساس مطالعات علمی، بویایی یا چشایی 75 درصد از بزرگسالان 89 ساله و بالاتر، به طور قابل توجهی مختل می شود. تولید بزاق دهان در سالمندان کاهش می باید. مصرف برخی از داروها در دوران سالمندی، باعث خشکی دهان می شود. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان نیز در نهایت باعث بی اشتهایی سالمندان می شود.
مشکلات هضم غذا در سالمندان
از سوی دیگر از دست دادن دندان ها و احتمال نصب نامناسب پروتزهای دندانی در سالمندان، موجب بروز مشکلات بلع و کاهش مصرف غذا می شود. همچنین بسیاری از سالمندان دچار سوء هاضمه و مشکلات گوارشی از جمله رفلاکس معده هستند. سالمندان همچنین عملکرد عضلانی کندتری در روده خود دارند. این مسئله سبب می شود مدت بیشتری احساس سیری کنند.
بیشتر بخوانید: چگونه روحیه سالمندان را تقویت کنیم؟
عوامل اجتماعی
انزوای اجتماعی نیز قطعاً یکی از عوامل مهم در بروز بی اشتهایی در سالمندان است. زندگی در تنهایی در واقع با کاهش اشتها و مصرف انرژی همراه است. بی اشتهایی و کاهش وزن ناخواسته ممکن است نتیجه یکنواختی زندگی و غذاهای روزانه تکراری باشد. در چنین شرایطی برخی از افراد ترجیح می دهند از پرستار حرفه ای برای سالمند کمک بگیرند. تا در صورت داشتن مشغله های شغلی و کمبود وقت، از عزیزان سالمند خود غافل نشوند.
نشانه های بی اشتهایی در سالمندان
اگر از سالمندان خانواده نگهداری می کنید، احتمالا، با مشاهده حالات زیر می توانید به بی اشتهایی آن ها پی ببرید:
- انزوای اجتماعی
- تغییر الگوی خواب و خستگی و ضعف
- رفتارهای عجیب هنگام غذا (خصوصاً هنگام غذا خوردن در حضور دیگران)
- دردهای معده ناشی از نفخ یا تورم ناشی از عادت های غذایی نامنظم
- بروز مشکلات پوستی از جمله تغییر رنگ پوست و خشکی، ناشی از کمبود مواد مغذی
نحوه درمان بی اشتهایی در سالمندان
پیشگیری و درمان بی اشتهایی با اعمال چند راه حل ممکن می شود. از میان این راه حل ها، می توان به اصلاحات تغذیه ای و اصلاح عوامل آسیب زای محیطی و دارویی اشاره کرد. در ادامه به صورت مفصل به نحوه درمان بی اشتهایی در سالمندان می پردازیم.
اصلاحات تغذیه ای
این روش شامل بهبود طعم و مزه غذا است. تامین مواد مغذی از طریق غذاهای سالم اما با طعم خوشایند، تا حد زیادی موجب بازیابی اشتهای سالمندان می شود. مصرف روزانه غذاهای حاوی پروتئین، به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن، روند از دست دادن توده های عضلانی در سنین سالمندی را به تعویق می اندازد. البته با رفع محدودیت های غذایی، به ویژه با توصیه پزشک، می توان تا حد زیادی اشتهای سالمندان را بهبود داد.
عوامل دارویی
در مواردی بی اشتهایی سالمندان حاد است. در این صورت با توصیه پزشک متخصص می توان کاهش وزن و بی اشتهایی سالمندان را کنترل کرد. از طرفی بسیاری از داروهای مصرفی در دروان سالمندی، به خودی خود، اشتها را کاهش می دهد؛ برخی داروها هم با افزایش متابولیسم، موجب کاهش وزن و بی اشتهایی می شوند. به عنوان مثال می توان به داروهای زیر اشاره کرد:
- داروهای قلبی عروقی
- داروهای روانپزشکی
- داروهای ضد روماتیسمی و ضد التهابی
سازگاری با محیط اجتماعی
در کنار تغییرات هورمونی و بیولوژوکی در دوران سالمندی از فاکتورهای اجتماعی هم نباید در بروز بی اشتهایی سالمندان غافل شد. با اعمال چند تغییر در سبک زندگی اجتماعی سالمندان، می توانید تا حد زیادی بی اشتهایی سالمندان را برطرف کنید.
بیشتر بخوانید: مواد مغذی که باید به سالمندان بدهیم
مصرف مایعات کافی
نوشیدن آب یک راه حل ساده برای رفع خشکی گلو و دهان است. همان طور که اشاره کردیم خشکی گلو و دهان در دوران سالمندی، بلع و هضم غذا را به شدت سخت می کند. در نتیجه بی اشتهایی را تشدید می کند. پس بهتر است سالمندان در طول روز، به اندازه کافی آب و نوشیدنی های طبیعی بنوشند.
ایجاد آرامش روانی زمان صرف غذا
اصلااز تاثیر مسائل روحی و روانی غافل نشوید. کافی است چند تغییر کوچک در زندگی سالمندان خانواده ایجاد کنیم. به سرعت تاثیر مثبت آن را در تغذیه آن ها خواهیم دید. افراد مسن در برابر عوامل استرس زا آسیب پذیرتر می شوند. اینکه حین آماده کردن و خوردن غذا از آن ها در مورد خاطراتشان سوال بپرسید و گپ و گفتی صمیمانه با آن ها برقرار سازید، تاثیر شگرفی در بهبود روحیه آن ها دارد. در نهایت خواهید دید، چه قدم مثبتی در رفع و درمان بی اشتهایی آن ها برداشتید.
ممکن است با وجود داشتن دغدغه ذهنی برای رسیدگی به عزیزان سالمند خود، فرصت کافی نداشته باشید. برای هر مشکلی راه حلی در نظر گرفته شده است. می توانید با مراجعه به سرویک از خدمات پرستاری سالمند بهره مند شوید. پرستاران سالمند سرویک آموزش دیده هستند. علاوه بر آن، تحصیلات و تجربیات کاملا مرتبطی دارند و همه امور سالمند از کنترل تغذیه و مصرف دارو تا فیزیوتراپی را انجام می دهند. همچنین با اشراف پرستاران سرویک به اصول روان شناسی، مشکلات روحی و انزوای عزیزان سالمندتان رفع خواهد شد.
منبع :
