علائم سکته مغزی در سالمندان شامل چه مواردی می شوند ؟
بنا بر دلایل گوناگونی، آمار مبتلا شدن به سکته مغزی در حال حاضر در حال طی کردن رشدی صعودی است. هر چه سن افراد بالا تر می رود، احتمال دچار شدن به این نوع سکته نیز افزایش می یابد. ممکن است از خود بپرسید که در صورت این که خودتان یا یکی از عزیزانتان به این سکته مبتلا شدید، آیا امکان بهبودی مجدد وجود دارد؟ ما در این مقاله به پاسخ این سوال و موارد مهم دیگری پرداخته ایم و علائم سکته مغزی در سالمندان را نیز به طور مجزا بررسی نمودیم.
آیا سکته مغزی خوب می شود؟
برای پاسخ به این سوال بهتر است توضیح دهیم که درمان سکته مغزی از کجا آغاز می شود و در مجموع چگونه صورت می گیرد. در روند درمان این نوع سکته تک تک ثانیه ها مهم شمرده می شوند. در حقیقت درمان از همان ثانیه ای آغاز می شود که خدمات فوریت های پزشکی (EMS) برای این که بیمار را به بیمارستان منتقل کنند، سر می رسند. زمانی که بیمار به بیمارستان رسید، پزشکان و پرستاران با توجه به وضعیتی که دارد، به او خدمات گوناگونی از جمله مراقبت های ضروری، درمان سریع برای پیشگیری از رخ دادن سکته مغزی دیگر، توانبخشی برای درمان کردن عوارض جانبی ناشی از سکته و … ارائه می دهند. تمام این اقدامات برای کنترل و کاهش علائم سکته مغزی در سالمندان صورت می گیرند.
درمان سکته مغزی، از نظر زمان و موقعیت به این دو گروه تقسیم می شود:
- در راه بیمارستان
به محض مشاهده علائم سکته مغزی در سالمندان، با اورژانس تماس بگیرید. مهم ترین امر در درمان سکته مغزی رسیدن سریع و به موقع به بیمارستان است؛ از این رو هرگز اجاه ندهید فرد بیمار، خودش رانندگی کند. شما هم که از اطرافیان او هستید این کار را انجام ندهید. با تمام این اوصاف بر اساس آمار منتشر شده، از هر سه نفری که به سکته مغزی دچار می شوند؛ یک نفر هرگز با اورژانس تماس نمی گیرد.
دلیل اهمیت این کار این است که افراد متخصص می توانند در راه رسیدن به بیمارستان، درمان را شروع کنند و سرعت آن را به طرز چشمگیری افزایش دهند. در این صورت این بیماران در مقایسه با افرادی که خودشان به بیمارستان می روند بسیار سریع تر مشکلشان تشخیص داده و درمان می شود. افرادی که در آمبولانس همراه شما هستند شما را به یک مرکز تخصصی سکته مغزی منتقل می کنند. کمترین کاری که آن ها در مسیر می توانند انجام دهند، جمع آوری اطلاعات از وضعیت و سوابق بیماری های شماست که در نوع خود و در این موقعیت حساس، بسیار ارزشمند تلقی می شود. کار مفید دیگری که این کارکنان انجام می دهند این است که پیش از رسیدن شما، وضعیت تان را به بیمارستان گزارش می دهند تا پرستاران بیمارستان، شرایط را برای ورود شما محیا کنند.
- در بیمارستان
زمانی که بیمار به بیمارستان رسید، متخصصان این رشته درباره سابقه پزشکی و زمانی که علائم شروع شدند از او و یا از همراهانش سوالاتی می کنند. سپس برای نشان دادن نوع سکته ای که روی داده است مغز را اسکن می کنند. در این هنگام مشخص می شود که روند درمان شما با یک متخصص مغز و اعصاب که وظیفه درمان اختلالات مغزی را دارد، ادامه پیدا می کند یا با یک جراح مغز و اعصاب و یا هر متخصص دیگری در این زمینه.
علائم سکته مغزی خفیف
دانستن علائم سکته مغزی در سالمندان به شما کمک می کند که هر چه سریع تر آن ها را تشخیص دهید و درمان را جلو بیندازید. طبق مطالعه ای که در 15 آوریل سال 2015 انجام شد، بیشتر افرادی که علائم خفیف سکته مغزی را دارند، نمی توانند آن را درمان کنند؛ زیرا از این علائم اطلاعی ندارند و فقط به دلیل نا آگاهی از آن ها از درمان باز می مانند. این علائم خفیف برای مدت طولانی باقی نمی مانند و فقط چند دقیقه طول می کشند. این مطلب را گروهی از محققان در بریتانیا نیز که با 1000 بیماری که به علت سکته مغزی خفیف تحت درمان بودند، مصاحبه کردند؛ تایید می کنند.
در این بخش به بررسی برخی از این علائم می پردازیم:
- بی حس شدن یا احساس ضعیف شدید و ناگهانی در صورت ها، بازو ها و پا ها؛ به خصوص در یک سمت بدن
- از بین رفتن ناگهانی قدرت تکلم یا بروز مشکل در درک کردن
- گیجی
- سرگیجه، بروز مشکل در برقراری تعادل، بروز ناگهانی مشکل هنگام راه رفتن
- سر درد های زیاد و شدید بدون اینکه دلیل مشخصی داشته باشند
- بروز اختلال ناگهانی در قدرت بینایی یک یا هر دو چشم
اخیرا انجمن ملی سکته مغزی برای این که این علائم را به عموم مردم آموزش بدهد، کمپینی را راه اندازی کرده است به نام «Act F.A.S.T» قانون F.A.S.T. مخفف کلماتی است که در ادامه آن ها را بیان می کنیم:
- Face (صورت):
از فرد بیمار تقاضا کنید که لبخند بزند. اگر یک طرف صورتش آویزان شد، علامت سکته مغزی است.
- Arms (بازو ها):
از فرد بیمار بخواهید که هر دو دست خود را به طور همزمان بالا بیاورد. اگر یک دست به پایین حرکت کند، از علائم سکته مغزی در سالمندان محسوب می شود.
- Speech (سخن گفتن)
این که بیمار یک جمله ساده را نمی تواند به درستی پس از گفتن شما تکرار کند، یا کلماتی که می گوید نا مفهوم هستند، علامت سکته مغزی است.
- Time (زمان)
پیش تر هم گفتیم که مهم ترین عامل در سکته مغزی، زمان است. زمان حیاتی ترین عامل به حساب می آید. پس از مشاهده اولین علامت از علائم سکته مغزی در سالمندان، بدون درنگ با اورژانس تماس بگیرید.
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل
مراقبت از فردی که علائم سکته مغزی در سالمندان در او مشاهده شده است، بسیار حائز اهمیت است. در این قسمت برخی نکات را ذکر می کنیم تا شما بتوانید به بهترین صورت از بیمار خود در خانه پرستاری کنید. این نکات شامل این موارد می شوند:
- تشویق بیمار به انجام ورزش های روزانه
بیشتر بیماران این نوع از سکته زمانی که از بیمارستان مرخص می شوند و به منزل برمی گردند، در حرکت دست و پا های خود دچار مشکلاتی هستند و نمی توانند به راحتی راه بروند یا حتی بنشینند. در این حالت، نزدیکان بیمار بهتر است که روزانه به آن ها یادآوری کنند که باید ورزش های توانبخشی را انجام دهند. این حرکات ورزشی در صورتی مفید خواهند بود که با نظم و به صورت روزمره انجام شوند.
- مفید بودن اما زیاد نه
ممکن است برخی از شما تصور کنید که به محض مشاهده علائم سکته مغزی در سالمندان و در روند بهبودی آن ها نباید به هیچ عنوان به آن ها اجازه دهید که کاری را انجام دهند؛ در حالی که این تصور اشتباه است. هنگامی که می بینید او دارد کاری را خودش انجام می دهد و از شما در خواست کمک نمی کند، در این کار پیش قدم نشوید. بیماران سکته مغزی لازم است کار هایی را انجام دهند و از این راه بهبودی شان را تسریع بخشند.
- راهنمایی گرفتن از یک مدد کار اجتماعی
زمانی که هر سوالی درمورد نحوه نگهداری از بیمار یا تغییر دادن مکان او و یا میزان پوشش دهی بیمه بعد از مرخص شدن به ذهنتان آمد، می توانید آن ها را از یک مدد کار اجتماعی و یا مدیران پرونده بیمار بپرسید؛ زیرا آن ها در تیم بهبود علائم سکته مغزی در سالمندان، نقش مهمی را بر عهده دارند.
- یادداشت کردن عوارض جانبی دارو ها
همانطور که می دانید، بیشتر کسانی که پس از سکته مغزی از مرگ نجات یافته اند باید دارو های مختلفی از جمله رقیق کننده های خون، کنترل کلسترول و … مصرف کنند. این دارو ها طبیعتا دارای عوارض جانبی ای هستند که بهتر است همراهان بیمار آن ها را با دقت مورد مشاهده و ارزیابی قرار دهند. یادداشت کردن این عوارض می تواند از فراموش کردن آن ها یا ترکیب کردنشان با یکدیگر، جلوگیری کند.
- حفظ آرامش در شرایط سخت
در بیشتر مواقع، بیماران مبتلا به سکته مغزی پس از ترخیص، روند بهبودی خود را طی می کنند و در مجموع حال بهتری را نسبت به حالی که در بیمارستان داشتند، تجربه می کنند؛ خصوصا اگر تمرینات توانبخشی روزانه خود را با جدیت دنبال کنند. باید به خاطر داشته باشید که موارد گفته شده به این معنی نیست که روند بهتر شدن علائم سکته مغزی در سالمندان به صورت یک نمودار خطی پیش می رود؛ بلکه این روند گاهی به سمت جلو و گاهی هم به سمت عقب در حرکت است. این موضوع، امری طبیعی است. بهتر است در این مواقع آرامش خود را حفظ کنید و صبر داشته باشید تا به یک الگوی ثابت بهبودی برسید.
- آگاهی کامل از مکمل های اضافی
ممکن است که برای مشاهده بهبودی سریع بیمارتان به مکمل های اضافی گوناگونی متوسل شوید. در این مورد باید حواس خود را خیلی جمع کنید؛ زیرا ممکن است سکته مغزی دیگری را در پی داشته باشد و از این رو بسیار خطرناک است. در این مورد باید با پزشک متخصص مورد نظرتان حتما مشورت های لازم را به عمل آورید. برای مثال مکملی که برای علائم سکته مغزی در سالمندان خطرناک است، جینکو بیلوبا است؛ در حالی که روی بطری آن همچین چیزی ذکر نشده است.
علائم سکته مغزی خاموش
در برخی از افراد، حالتی پیش می آید که مغز به طور ناگهانی از منبع خون قطع می شود. در این زمان است که فرد به سکته مغزی خاموش دچار می شود. این موضوع برای سلول های مغزی بسیار مضر است. این نوع سکته، همان گونه که از نام آن برمی آید، متاسفانه ممکن است با هیچ علامتی قابل شناسایی نباشد. در این صورت تنها با اسکن های مغزی مانند ام آر آی یا سی تی اسکن می توان دانست که فردی مبتلا به سکته مغزی خاموش است یا خیر. زمانی که فردی دچار سکته مغزی باشد، در اسکن مغز او نقاط سفید کوچکی مشاهده می شود که به معنای وجود ضایعات مختلفی است.
برخی از افرادی که علائم سکته مغزی خاموش را مشاهده می کنند، از آن جایی که هیچ اطلاعاتی در این زمینه ندارند، ممکن است تصور کنند که مربوط به بیماری ای است که اصلا خطرناک نیست و تنها با افزایش سن ایجاد شده است و این علائم را اصلا جدی نگیرند؛ در حالی که حقیقتا خطرناک اند. علائمی مانند اختلال در حفظ تعادل یا کنترل مثانه. علائم سکته مغزی خاموش عبارت اند از:
- مسائل مربوط به مهارت ها و توانایی های شناختی
- مشکل در حرکت دادن عضلات از جمله مثانه
- مشکل ناگهانی در حفظ تعادل
- تغییرات سریع در ویژگی های شخصیتی و خلق و خو
- مشکل در صحبت کردن
- از دست دادن بینایی، قدرت و احساسات
علائم سکته مغزی در سالمندان، موارد مختلفی را شامل می شوند. در این مقاله علاوه بر این موارد، توضیح داده شد که علائم سکته مغزی خاموش چه علائمی هستند و از عزیزی که در از رد کردن سکته مغزی در خانه در حال بازیابی سلامت خود است، بهتر است که چگونه مراقبت کرد. همچنین به این پرسش پاسخ دادیم که سکته مغزی خفیف چه علائمی می تواند داشته باشد.
